Czy odwrócona hipoteka może zainteresować polskich emerytów i nie tylko?

Jakie plusy i minusy niesie ze sobą takie rozwiązanie?

Odwrócona hipoteka jest kredytem skierowanym do wszystkich, choć najbardziej korzystnym dla osób w wieku emerytalnym, które są właścicielami/współwłaścicielami lub użytkownikami/współużytkownikami wieczystymi nieruchomości lub dysponującymi spółdzielczym prawem do lokalu. Jak sama nazwa wskazuje, jest to rozwiązanie “odwrotne” do klasycznej hipoteki.

To oznacza, że bank jest kredytobiorcą, a klient kredytodawcą, który zobowiązuje się do przeniesienia własności swojego lokalu/nieruchomości instytucji finansowej (bankowi). W zamian otrzymuje świadczenia pieniężne w postaci rat kredytu lub jednorazowej spłaty i kwota ta jest wolna od podatku!

Po śmierci klienta, bank stanie się pełnoprawnym właścicielem nieruchomości (o ile spadkobiercy nie zechcą uregulować długu i odzyskać nieruchomości) i będzie mógł ją dysponować, w tym sprzedać. W ten sposób zrekompensuje sobie kwotę, którą wcześniej wypłacił, oczywiście powiększoną o odsetki i konieczne koszty. Jeżeli cena sprzedaży lokalu przewyższa taką sumę, to nadwyżka trafi do spadkobierców.

Co ważne, beneficjent ma na każdym etapie obowiązywania umowy kredytowej zagwarantowane prawo do możliwości przedterminowej spłaty odwróconej hipoteki, jeśli tylko taką chęć i potrzebę wyrazi.

Prace nad polską  ustawą o odwróconym kredycie hipotecznym zostały już zakończone. Niemniej jednak, na chwilę obecną żaden z banków w naszym kraju nie oferuje jeszcze takiego kredytu. Na propozycje ze strony instytucji finansowych trzeba będzie jeszcze chwilę poczekać.

Uważa się, że większość polskich emerytów będzie podchodzić do tematu własności nieruchomości w sposób tradycjonalny – zapisując swoje mieszkania swoim dzieciom lub wnukom, dzięki takim posunięciom  bowiem “wszystko zostaje w rodzinie”.

Odwrócona hipoteka powinna zainteresować zwłaszcza tych z niskimi świadczeniami nie tylko emerytalnymi, bądź bezdzietne małżeństwa. Wprowadzenie odwróconego kredytu hipotecznego w Polsce wydaje się nieodzowne, zwłaszcza ze względu na ujemny przyrost naturalny, gdyż  mamy coraz więcej osób starszych i samotnych, które nie mają dzieci.Rozwiązanie takie może być przydatne dla rodzin rozdzielonych przez emigrację zarobkową.

W Polsce żyje 38,132 mln osób, z czego 9,341 mln to emeryci i renciści. Stanowią oni zatem 25% społeczeństwa, a z roku na rok proporcja ta rośnie. Szacuje się, że w 2020 roku w Polsce będzie aż 12 milionów emerytów, czyli ok. 30% społeczeństwa. Ponadto szacuje się, że wydłuży się okres pobierania świadczeń emerytalnych. Co to oznacza w praktyce?

Zbyt duża liczba osób pracujących będzie musiała pracować na świadczenia dla emerytów, które będą coraz niższe. Dlatego szacuje się, że głownie osoby starsze chętnie będą korzystać z alternatywnych rozwiązań, aby poprawić swój status materialny. Odwrócona hipoteka może się okazać kołem ratunkowym dla wielu rodzin. Osoby samotne, nie mogące liczyć na wsparcie dzieci, o wiele łatwiej oddadzą prawo do mieszkania w zamian za określoną kwotę wypłacaną im aż do śmierci. Będą mogły w pełni samodzielnie i z czystym sumieniem decydować o losie swojego mieszkania czy domu.

ODWRÓCONY KREDYT HIPOTECZNY GŁÓWNE PLUSY

Niewątpliwie produkt ten będzie miał wielkie znaczenie dla ogromnej liczby ludzi, zwłaszcza emerytów, którym nie wystarczy emerytura płacona przez Państwo. Niewielka jest też grupa osób, które świadomie tworzą prywatne programy emerytalne w ramach III filaru. Odwrócona hipoteka będzie najprostszym i najszybszym sposobem uzyskania dodatkowych środków.

I nie trzeba mieć więcej niż jednej nieruchomości. Nieruchomość, którą ujmiemy w umowie odwróconej hipoteki podpisanej z bankiem, będzie cały czas nieruchomością beneficjenta kredytu, w której będzie mógł mieszkać i dopiero po jego śmierci bank ją przejmie celem spieniężenia. Czyli nikt nie będzie miał prawa, aby staruszka, nawet bardzo długowiecznego, wyrzucić z domu.

Plusem może być też to, że środki z takiego dodatkowego dochodu możemy otrzymywać w dowolnej formie, czyli w ratach miesięcznych lub nawet otrzymać je jednorazowo i przeznaczyć na dowolny cel.

Ta ostatnia forma przypomina nam już bardziej pożyczkę hipoteczną, i tak naprawdę może się odwrócić przeciwko właścicielowi mieszkania. Pieniądze z pożyczki bowiem łatwo wydać i taki potencjalny nie tylko emeryt zostałby w krótkim okresie czasu bez pieniędzy i z hipoteką na nieruchomości.

Ale plusem takiego rozwiązania jest to, że będzie to produkt skierowany także do ludzi starszych, którzy obecnie nie mają żadnych szans na kredyt w jakimkolwiek banku. Co więcej, osoby te nie muszą mieć żadnej zdolności kredytowej. To raczej kredytobiorcom bardziej zależy na tym, aby instytucja finansowa była silna i wiarygodna i aby wywiązywała się ze swoich zobowiązań.

ODWRÓCONA HIPOTEKA – MINUSY

Największym minusem, który może implikować dodatkowe problemy związane z tą formą dodatkowego dochodu, może być kwestia relacji rodzinnych beneficjentów odwróconej hipoteki. Wiadomo, że mieszkanie to znaczny kapitał, który zwykle w spadku jest przekazywany dzieciom i wnukom. Skorzystanie przez chętnych kredytobiorców z programu odwróconej hipoteki będzie bezpośrednim pozbawieniem spadkobierców sporego kapitału.

Nietrudno więc sobie wyobrazić skutki takiej decyzji, gdy dziadek lub babcia stanie się czarną owcą w rodzinie i będzie uznana za osobę wysoce samolubną. Jest to na pewno w tym momencie problem mentalny naszego społeczeństwa, ponieważ w krajach, w których z programów odwróconej hipoteki korzysta się częściej, nikt nie podważa prawa rodzica do samostanowienia o sobie i swoim majątku.

Bo dlaczego ma nie żyć godniej, skoro ma taką możliwość? Tu należy jednak zaznaczyć, że jeśli osoba korzystająca z odwróconej hipoteki umiera, bank sprzedaje mieszkanie i z uzyskanej kwoty pobiera tylko wypłacone tej osobie pieniądze wraz z odsetkami. Reszta jest zwracana spadkobiercom.